Ondernemers over de economie
De Conjunctuurenquête Nederland (COEN) vraagt elk kwartaal aan ondernemers hoe hun bedrijf ervoor staat en wat ze verwachten voor de toekomst. Deze vragen gaan over onderwerpen zoals omzet, winst, investeringen en personeel. Een belangrijk resultaat van deze enquête is het ondernemersvertrouwen. Dit is een indicatie van de stemming van het Nederlandse bedrijfsleven: het laat zien of ondernemers positief of negatief denken over het economisch klimaat.
Conjunctuurenquête - Derde kwartaal 2025
Het ondernemersvertrouwen is voor het vijftiende kwartaal op rij negatief en komt in het derde kwartaal van 2025 uit op -3,8. Daarmee is het cijfer licht gestegen ten opzichte van het vorige kwartaal (-7,5). Het ondernemersvertrouwen is nagenoeg gelijk aan het gemiddelde (-3,7) van de reeks vanaf 2012. Alleen in de bedrijfstak informatie en communicatie is het ondernemersvertrouwen positief. Het vertrouwen is het meest negatief in de landbouw, bosbouw en visserij en horeca.
Ondernemersvertrouwen
Het ondernemersvertrouwen is toegenomen naar -3,8 in het derde kwartaal van 2025.
Het ondernemersvertrouwen is toegenomen van -7,5 naar -3,8 in het derde kwartaal van 2025. In de informatie en communicatie (3,5), zakelijke dienstverlening (0,6) en vervoer en opslag (-0,9) is het ondernemersvertrouwen relatief het hoogst. Ondernemers in de landbouw, bosbouw en visserij (-16,3), horeca (-13,2) en autohandel en reparatie (-5,2) zijn relatief het meest negatief.
Verwachtingen
Per saldo is 11,0% van de ondernemers positief gestemd over de verkoopprijzen/tarieven.
Ondernemers zijn per saldo positief gestemd over de verkoopprijzen en -tarieven (11,0%), de personeelssterkte (7,5%) en de investeringen (0,6%). Ondernemers zijn per saldo negatief gestemd over het economisch klimaat (-2,2%).
Belemmeringen
33,3% van de ondernemers ondervindt geen belemmeringen.
36,3% van de ondernemers ervaart een tekort aan arbeidskrachten. Verder vormen onvoldoende vraag (19,8%), financiële beperkingen (10,4%), een tekort aan productiemiddelen, materiaal en ruimte (6,4%), weersomstandigheden (6,1%), of andere redenen (11,7%) belemmeringen. 33,3% ondervindt geen belemmeringen.
De verschillende belemmeringen tellen nu op tot meer dan 100%. Ondernemers kunnen maximaal twee antwoorden invullen voor de belemmeringsvraag en voorheen werd het totale percentage genormaliseerd tot 100%. Dit wordt nu niet meer gedaan, zodat het percentage staat voor het aandeel ondernemers dat deze belemmering heeft gekozen.
Bekijk ons uitgebreide rapport
Bekijk het rapport met een uitgebreide beschrijving van de resultaten.
Meer info bij het CBS
Zelf aan de slag met COEN-cijfers:
Alle thema's
Gebruik onderstaande knoppen om direct naar een thema binnen het ondernemersplein te gaan.
